NIEUWS

“Welk doel dient de Nationale Synode?” “Is deze vorm niet achterhaald?” “Is hier wel behoefte aan?” Deze kritische vragen over het idee van een Nationale Synode worden gesteld in de jongste publicatie van de Vereniging van Vrijzinnige Protestanten (VVP).

Het idee van een tweede Nationale Synode is afkomstig van Gerrit de Fijter, voormalig preses van de Protestantse Kerk. Hij stelt dat alle kerken uit de lutherse en calvinistische traditie met de pinkster- en evangeliegemeenten alsmede alle migrantenkerken een krachtige getuigenis zouden moeten laten horen in Nederland. Bij zijn afscheid als preses zei De Fijter: “Maar tegelijkertijd realiseer ik me dat we ná de Nationale Synode ons zullen moeten opmaken voor een breed Nationaal Oecumenisch Concilie van alle christenen in ons land. Of het eerste in Dordrecht (zoals in 1618-1619) moet worden gehouden en het tweede in Noordwijkerhout (zoals het Pastoraal Concilie waar de bisschoppen bijeen kwamen in 1968-1970) zal dan nog bezien moeten worden. Duidelijk is dat we als christenen in dit land elkaar meer dan ooit nodig hebben.”

In de publicatie van de VVP komen elf mensen ‘uit het brede spectrum van het christelijke geloof’ aan het woord, variërend van Tom Mikkers (Remonstrantse Broederschap), Jan Offringa (Op Goed Gerucht, Protestantse Kerk), Henk Stenvers (Doopsgezinde Sociëteit) en June Beckx (migrantenkerken). De meeste van hen zetten kritische vraagtekens bij de Nationale Synode.

“De tijd is er niet rijp voor, en de beschikbare energie kunnen we beter gebruiken,” aldus Offringa. “Een synode is veel te institutioneel voor Doopsgezinden. Wij doen niet mee,” zegt Stenvers. “Veel migrantenkerken zijn rooms-katholiek. Moet een Nationale Synode deze groep kerken in tweeën delen?” vraagt Beckx zich af.

De publicatie draagt de titel ‘Kiezen voor openheid’ en was in eerste instantie bedoeld als een antwoord op het manifest ‘Wij kiezen voor eenheid’. Het initiatief kwam van dominee Joke van der Velden. “Al gaandeweg kreeg het idee een ander doel. Niet langer een antwoord op het manifest – dat eenheid predikt, maar groepen gelovigen uitsluit – maar een kritische noot op het idee, maar een kritische noot op de ideeën van een Nationale Synode.”

“Het kan zijn dat de presentatie van de plannen volgende week meer duidelijkheid biedt,” zegt van der Velden, “maar ik stel me niet veel van die Synode voor. Het doel is niet duidelijk en ik vraag me af of er behoefte aan is dat protestanten in Nederland zich op de kaart willen zetten zonder de samenleving daarmee te dienen.”

Ik vraag me af of er behoefte aan is dat protestanten in Nederland zich op de kaart willen zetten zonder de samenleving daarmee te dienen.

De Fijter vindt het opmerkelijk dat de vrijzinnigen hun stukken al op tafel hebben gelegd, voordat ze iets weten over de inhoud van de tweede Nationale Synode. “Als winst boek ik eruit dat het de discussie over de Nationale Synode bevordert. En het geeft de nodige media aandacht waar we op hopen”. Maar hij vindt het ‘ook een beetje dom’. “Juist de tolerante vrijzinnigen zijn over het algemeen vuurbang voor vooroordelen. En hoe ik het ook wend of keer het boekje staat daar vol van.”

Behalve kritiek schrijft Stenvers in het boekje ook: ‘Doel zou zijn elkaar beter te leren kennen, dat zou een nuttig begin zijn. Vooroordelen over elkaar bespreken, begrijpen wat de ander beweegt en dat met respect voor elkaars manier van staan in het geloof’. “Prachtig vind ik dat” zegt De Fijter, “had hij maar even gewacht met zijn oordeel, dan had hij niet vooraf hoeven te zeggen dat de Doopsgezinde Sociëteit niet meedoet.”

“Uitgerekend de tweede Nationale Synode wil zo bezig zijn zoals ik dat vorig jaar reeds meldde op de site van de Raad van Kerken in mijn artikel genaamd ‘out of the box’- denken. Nee, met vooroordelen wordt het niks. Joke van der Velden : nog een paar nachtjes slapen en dan is het zover…”, aldus De Fijter.