NIEUWS

In het novembernummer van CV Koers deze maand veel aandacht voor de Nationale Synode. Dit moet geen poldersynode worden, nee de wéreldkerk leeft in Dordrecht. Net als vierhonderd jaar geleden.

Nog een maand en dan wordt in Dordrecht, net als vierhonderd jaar geleden, een Nationale Synode gehouden. De initiatiefnemers willen een statement maken naar de verdeelde christenheid in Nederland en naar de samenleving: een duidelijke roep om eenheid. Maar hoe ver reikt dat pleidooi?

Al meer dan een jaar is een achtkoppige stuurgroep bezig met het voorbereiden van de Nationale Synode. Gastgezinnen worden geregeld om de – ook internationale – gasten te herbergen. Net als in 1618 en 1619 toen de bekende kerkelijke vergadering in Dordrecht plaatsvond. Die was bijeengeroepen door de Staten-Generaal in een tijd dat kerk en staat niet gescheiden waren; een periode waarin politiek en theologie nauw met elkaar verbonden waren.

Op 10 en 11 december vindt opnieuw een Nationale Synode plaats en wederom in Dordrecht. Dit keer in een totaal andere setting: kerk en staat zijn streng gescheiden, de burgers grotendeels geseculariseerd en de kerk verdeeld in talloze denominaties. Toch lijken komende maand de kerkmuren even te vervagen. Van gereformeerden tot remonstranten en van pinksterchristenen tot PKN’ers en migrantenkerken… ze zullen in Dordrecht acte de présence geven.

Geloofsuiting
Met opzet kozen de initiatiefnemers voor de naam ‘Nationale Synode’, verwijzend naar dat grootse congres van bijna vier eeuwen terug. De voorzitter van de stuurgroep, ds. Gerrit de Fijter, legt uit: ,,Net als in 1618 en 1619 gaat het om wezenlijke zaken van kerk-zijn. Het gaat nu meer dan ooit om de voortgang van de evangelieverkondiging, maar het is ook een roep om kerkelijke eenheid.” Dat de verschillen groot zijn, is De Fijter niet ontgaan. De komende synode moet volgens hem dan ook meer gezien worden als een geloofsuiting van de gezamenlijke christenheid in deze tijd, dan als een officiële kerkelijke vergadering waar met mandaat gestemd wordt.

Deze geloofsuiting komt volgens de stuurgroep het best tot haar recht als ze gebaseerd is op het gesproken woord. De stuurgroep liet zich hierin inspireren door het Global Christian Forum. Deze internationale oecumenische beweging heeft ontdekt dat het begrijpen van elkaars geloofsovertuiging beter lukt door eerst met elkaar te spreken dan direct te beginnen met reeds vastgestelde teksten en geschriften. De Fijter: ,,In onze methodiek proberen we daarbij aansluiting te vinden. Het gaat om de onderlinge verbinding en wederzijds vertrouwen.”

Wereldkerk
Die onderlinge verbinding zoekt de stuurgroep breder dan in Nederland alleen. De keuze om ook internationaal uitnodigingen te versturen, noemt De Fijter vanzelfsprekend. Het idee gaat terug op de synode van 1618, die toen al internationaal was. Inmiddels heeft België toegezegd een delegatie te sturen en ook Duitsland, Zwitserland en Engeland zijn uitgenodigd. De uitnodigingen houden veel meer in dan een knipoog naar 1618, waar drieëntwintig vertegenwoordigers uit diverse landen aanwezig waren. Volgens De Fijter is het belangrijk dat we ons als Nederlandse kerken verbonden weten met de wereldkerk, maar hij noemt daarbij vooral de migrantenkerken als vergeten groep. ,,In Nederland hebben we te maken met 850.000 migrantenchristenen.”
Deze groep wordt vaak vergeten, vindt De Fijter. Zij krijgen nadrukkelijk een plaats op de synode. Op welke manier dat is, wil de oud-voorzitter van de Protestantse Kerk nog niet kwijt. Wel laat hij weten zich zorgen te maken over de manier waarop de gevestigde kerken met deze grote groep migrantenchristenen omgaan. ,,Er is onderling wel contact, maar er worden te weinig consequenties uit die contacten getrokken. Laten we bijvoorbeeld kerkgebouwen die hier nauwelijks gebruikt worden aan migrantenkerken beschikbaar stellen. En wel pro Deo, in de diepste betekenis van het woord.”



Het internationale karakter van de komende synode hoeft dus niet eens over de landsgrenzen heen gezocht te worden, maar begint hier al. Want de wereldkerk is naar ons toe gekomen in Nederland.