NIEUWS

,,In de sfeer van de broederschap moeten we als christenen samen optrekken. We zíjn familie en blíjven familie”, vindt ds. Gerrit de Fijter van de stuurgroep van de Nationale Synode. ,,Wat zou het mooi zijn als we in 2018-2019, vierhonderd jaar na de Synode van Dordt, de gebrokenheid te boven zijn.”

Op de vanmorgen gepresenteerde persmap van de Nationale Synode prijkt het bekende plaatje van de Synode van Dordrecht (1618-1619). Dit keer op de foto niet alleen de zwartwitte pentekening maar ook mensen van vandaag. Nederlanders van allerlei pluimage, kleur en leeftijd die gezamenlijk het ‘samen-komen’ van protestanten in Dordt verlaten.

Het is de droom van de stuurgroep dat het er over een jaar ongeveer zo uit mag zien in Dordrecht. ,,Er is nog geen locatie bekend en daar gaat het ook niet om. Dit is meer dan het toewerken naar een congres of een bijeenkomst die eenmalig is en waarna we ‘gewoon’ weer verder gaan op de oude voet.”

‘De vreugde van het Evangelie bindt ons samen, wij horen bij elkaar en zijn aan elkaar gegeven in het ene lichaam van Christus, zijn kerk’, zo staat in het credo (zie tekst onderaan). Nu is er bij velen de pijn dat die eenheid in Christus zo gebroken is en haast onzichtbaar. ‘Daar kunnen we niet in berusten, want de goede Herder heeft één kudde.’

Migranten
Dit opgestelde credo is er niet alleen in het Nederlands, maar ook in het Engels. Aan een Spaanse vertaling wordt gewerkt. Anno 2009 zijn er 800.000 migranten die veelal van overzee de protestantse kaart van Nederland mee bepalen en hen wil de Nationale Synode ook betrekken in het hele proces van zoeken naar eenheid. ‘Samen willen we kerk zijn in Nederland en elkaar bemoedigen in geloof, hoop en liefde. Wij bidden dat hiervan een sprake mag uitgaan naar allen met wie we in gesprek zijn, ook met hen die een andere godsdienst belijden’, wordt impliciet verwezen naar de interreligieuze dialoog met bijvoorbeeld de moslims.
Af meteen nadat De Fijter kwam met het idee voor een ‘Nationale Synode’ waren er sceptici. ‘Het kan niet en hoe krijg je in hemelsnaam al die neuzen dezelfde kant op’, zo luidde samengevat de kritiek. De Fijter is er niet van onder de indruk. ,,Het bijzondere is dat iedereen er tenminste een mening over heeft. Of ze er nu vóór of tégen zijn. Het is iets dat mensen bezighoudt.” Hij wil vooral geen eenheidsworst van protestantsen. ,,Verscheidenheid is er en dat moet vooral zo blijven. Maar de dingen waar je elkaar in vindt, kun je wel samen uitdragen.”

De Vereniging van Vrijzinnig Protestanten (VVP) kwam met een boekje Kiezen voor openheid, dat een bijdrage bedoelt te zijn aan de discussie over de toekomst van de oecumene, de eenheid en de eventuele instelling van een Nationale (protestantse) Synode. De Fijter vindt dat de VVP met dat boekje ,,eigenlijk voor haar beurt gesproken heeft”. ,,Ze wisten nog niet eens wat onze bedoeling was; een schot voor de boeg terwijl er nog geen schip te bekennen was.”

Retraitedagen
Eerder dit jaar was er al een initiatief van de groep ‘Wij kiezen voor eenheid’. Geestelijke leiders uit verschillende Nederlandse kerken presenteerden een eenheidmanifest en een boek dat naar vijfduizend voorgangers werd gestuurd. Zij willen in 2010 een Nationale Verootmoedigingsdag waar ‘de kerk van Nederland zich verootmoedigt voor God en voor elkaar, zodat de scheuren tussen kerken en gemeenten, generaties en culturen gedicht mogen worden’.

Onder de leden van deze groep zijn bijvoorbeeld PKN-scriba dr. Arjan Plaisier en ds. Peter Sleebos van de Verenigde Pinkster- en Evangeliegemeenten, net als bisschop Gerard de Korte van Groningen-Leeuwarden. Dit najaar moeten er retraitedagen komen en in het voorjaar kaderdagen om die eenheidsgedachte, die ook is gebasseerd op de tekst uit het Evangelie van Johannes – ‘Opdat zij allen een zijn’ – verder te stimuleren.
Volgens De Fijter bijten beide initiatieven elkaar niet. ,,We gaan ieder onze eigen weg, maar hebben een gemeenschappelijk doel en we geloven dat we elkaar kunnen versterken.’’ Dat werd vanmorgen ook in een gezamenlijk persbericht zo aangegeven. De verootmoedigingbijeenkomst wordt ook pas ná de Nationale Synode gehouden, zo is al afgesproken.
De Nationale Synode heeft niet het doel een kerkelijke vergadering te worden waar (theologische) besluiten worden genomen, zoals destijds wel gebeurde op de Synode van Dordrecht. ,,Het gaat om een synode in de letterlijke zin van het woord: een ‘samen-komst’. De versterking van de onderlinge contacten en een aanmoediging tot meer eenheid als christenen in het publieke domein is een van de speerpunten.”

Reformatie
In 2017 is het vijfhonderd jaar geleden dat de Reformatie plaatshad. De Stuurgroep hoop dat er tussen 2010 en 2017 heel wat van de verschillende die in kerken die uit de kerkhervorming voortvloeiden, verdwenen zullen zijn. ,,Wat zou het mooi zijn als we de gebrokenheid te boven zouden komen.”
Ook met het oog op een komende generatie, aldus De Fijter. ,,Jongeren van tegenwoordig maakt het niet meer uit welke kerkelijke gezindte of organisatie er ‘boven of onder’ zit. Ik sprak afgelopen weekend nog voor een studentenvereniging in Enschede. Daar vind je leden uit de Gereformeerde Gemeenten, maar ook uit de Unie van Baptisten. Men trekt royaal met elkaar op; dat vind ik prachtig. Ik verwacht heel wat van de jonge generatie in dit proces rond de Nationale Synode. De oudere generaties onder ons kunnen dat voorlopig alleen nog maar meemaken op vakantie of als ze in het bejaardenhuis terecht komen. Daar vinden ook al prachtige ontmoetingen plaats.”