NIEUWS
Nationale synode wil harten winnen
UTRECHT – Met een persconferentie presenteerde ds. Gerrit de Fijter woensdag ‘zijn’ nationale synode, die volgend jaar ,,ergens bij Dordrecht” moet plaatsvinden.
Maar weinig is zeker – er moeten nog dertig kerken overtuigd worden.
Het is een beetje hoog en wiebelig, maar het gaat goed. In een nog lege Lutherse Kerk in Utrecht staat ds. Gerrit de Fijter op een trap: een grote poster met de woorden ‘nationale synode’ moet aan de preekstoel worden gehangen. Iemand beneden reikt de plakbandjes aan, De Fijter plakt en kijkt nog eens of het ding recht hangt.
Later deelt de predikant persoonlijk alle persmappen uit voor de presentatie van ‘zijn’ nationale synode. De Fijter opperde het idee in augustus vorig jaar, toen hij nog synodevoorzitter was van de Protestantse Kerk. Het was hem opgevallen, zo schreef hij, dat alle gasten op een camping in de Ardennen samen een dienst bijwoonden, hoewel ze van veel verschillende kerken waren. ,,Dat hoort zo. Het moet om de kerk des Heren gaan, niet om ons eigen instituut.”
Een jaar later klinken in de Lutherse Kerk de eerste geluiden van wat uiteindelijk een grote bijeenkomst moet worden, in ,,het najaar van 2010, ergens bij Dordrecht” – de burgemeester van die plaats heeft al laten weten dat de kerkelijke karavaan wat hem betreft welkom is. In 1619 was Dordrecht immers ook gastheer van de eerste nationale synode.
Voorin, achter de tafel, zitten zeven vertegenwoordigers van diverse kerken. Zij bereidden, weliswaar op persoonlijke titel, de plannen voor. Naast Gerrit de Fijter bestaat de groep uit Eric Peels (Christelijke Gereformeerde Kerken), Peter Sleebos (Verenigde Pinkster- en Evangeliegemeenten), Izak Kole (Gereformeerde Gemeenten), Barend Kamphuis (Gereformeerde Kerken vrijgemaakt), Eginhard Meijering (Remonstrantse Broederschap), Sjaak van ’t Kruis en Susanne Freytag (beiden Protestantse Kerk).
De groep presenteerde woensdag een ‘credotekst’, een tekst van één velletje die gebaseerd is op de Apostolische Geloofsbelijdenis. Het credo, met de openingszin ,,Wij geloven in de levende God: Vader, Zoon en Heilige Geest”, bleek niet zwaar bevochten te zijn – de stuurgroep was het ,,in twee of drie keer vergaderen” eens. ,,Een zegen”, aldus Izak Kole.
Getuigenis
,,Is nu een klassiek credo wel het meest geschikte middel om ons samen te binden?”, vroeg Eginhard Meijering zich af in zijn toespraak. ,,Het evangelie is de eeuwen door overgeleverd en telkens opnieuw uitgelegd. Dat beogen we ook nu”, stelde hij.
Want dat wil de nationale synode: ,,een gezamenlijk getuigenis aan de Nederlandse samenleving”, zoals Eric Peels het verwoordde. ,,Een boodschap waarin wij, hoe verschillend we als protestantse kerken ook zijn, als met één stem willen spreken. Dat zal een woord zijn van bemoediging en hoop.”
Maar zover is het nog lang niet. De stuurgroepleden ondersteunen het initiatief niet namens hun kerk. Zij zullen een groep van dertig uitgenodigde kerkgenootschappen nog moeten verleiden tot officiële deelname aan de synode. Wat gebeurt er als te weinig kerken belangstelling tonen? ,,Dan gaat het niet door”, stelde De Fijter. Overigens zal de ‘synode’ de vorm van een ‘forum’ krijgen; echte kerkelijke beslissingen zullen er niet genomen worden.
Voorlopig houdt de organisatie zich bezig met het voorleggen van de ‘credotekst’ aan zo veel mogelijk christenen en hen om een reactie vragen. Die worden verzameld en aangeboden aan de deelnemende kerken; een samenvatting van de reacties verschijnt op de website www.nationalesynode.nl.
Het credo is dus geen onveranderlijke verklaring, maar ,,een groeitekst”, die als basis voor verder gesprek moet dienen. ,,Iedereen mag er zijn mening over geven”, stelde een stuurgroeplid.
‘Iedereen’ betekent in dit verband mensen die aangesloten zijn bij een protestantse kerk. De Rooms-Katholieke Kerk zal zeer waarschijnlijk niet uitgenodigd worden voor de nationale synode. Katholieke deelname is ,,nog een brug te ver”, zo stelde de stuurgroep. ,,Je moet niet alle stappen in een keer willen zetten.” Of, zoals Izak Kole van de Gereformeerde Gemeenten het stelde: ,,Als we de verscheidenheid binnen het protestantisme zien, hebben we voorlopig onze handen vol aan goede gesprekken over wat ons verbindt.”
Dogmatisch
Dat die goede gesprekken niet vanzelfsprekend zijn, bleek ook woensdag. Corrie Jacobs, secretaris van de Vereniging van Vrijzinnige Protestanten (VVP), was naar de persconferentie gekomen om haar onvrede kenbaar te maken over het ‘credo’. ,,Dogmatisch denken”, oordeelde zij over de tekst. ,,Erg vernieuwend vind ik het niet.” ,,Komt u dan met een nieuwe formulering”, reageerde de remonstrant Eginhard Meijering. ,,Wat heeft dat dan voor doel?”, repliceerde Jacobs. ,,Doe mee en u ziet het vanzelf”, antwoordde Meijering geprikkeld. ,,Serieuze vragen krijgen serieuze antwoorden.”
Eerder op de ochtend stelde Meijering te hopen op ,,opbouwende kritiek”. Hiermee doelde hij mede op het boekje Kiezen voor openheid , waarin diverse mensen op uitnodiging van de VVP een kritisch geluid lieten horen over de nationale synode. Die zou voorbarig en te institutioneel van aard zijn. ,,Die was goed”, zei Meijering over de reactie van de VVP, ,,maar het kan natuurlijk altijd nóg beter. Dat zou in dit geval ook niet zo moeilijk moeten zijn, omdat men zich nu niet langer op vermoedens omtrent de bedoelingen achter een nationale synode hoeft te baseren, maar op harde feiten.”
Een bericht schrijven